คอบช. นักวิชาการ หน่วยงาน และศูนย์รับเรื่องร้องเรียน 50(5) เผยนโยบายฉุกเฉินยังพบปัญหาค่ารักษาแพง ชี้ผู้ป่วยเข้าโรงพยาบาลรัฐ หลีกเลี่ยงโรงพยาบาลเอกชนนอกสัญญา หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องบังคับใช้กฎหมายอย่างจริงจัง
วันนี้ (2 ธ.ค. 58 โรงแรมเอบิน่า เฮ้าท์) คณะอนุกรรมการองค์การอิสระเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภค ภาคประชาชน ด้านบริการสุขภาพ (คอบช.ด้านบริการสุขภาพ) จัดเวที “สภาผู้บริโภคประเด็นบริการสุขภาพและสรุปบทเรียนการมีส่วนร่วมพัฒนาระบบหลักประกันสุขภาพ กรณี เข้ารับการบริการฉุกเฉิน” เพื่อติดตามสถานการณ์ปัญหาด้านบริการสุขภาพและจัดทำข้อเสนอเชิงนโยบายให้สามารถช่วยเหลือผู้ป่วยได้จริง โดยเฉพาะกรณีการถูกเรียกเก็บเงินกรณีฉุกเฉิน และการจ่ายค่ารักษาพยาบาลแพง
นางสาวน้ำผึ้ง แปลงเรือน ผู้ทำงานศึกษาวิจัยเรื่องค่าใช้จ่ายผู้บริโภค กรณีรับบริการสุขภาพ เผยว่า ได้ทำการศึกษาเมื่อเดือนเมษายน-กรกฎาคม 2558 โดยรวบรวมเรื่องร้องเรียนจากมูลนิธิเพื่อผู้บริโภคและศูนย์รับเรื่องร้องเรียน 50(5) ในพื้นที่ เพื่อศึกษาและอัตราชดเชยที่ได้รับคืน จากกรณีเข้ารับบริการรักษาแบบฉุกเฉิน และนำไปจัดทำข้อเสนอนโยบาย จากการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยสามารถเบิกเงินคืนได้น้อยสุดที่ 5.19% และมากสุดที่ 11.15% มีกรณีหนึ่งจากที่โรงพยาบาลเรียกเก็บ 300,000 บาทแต่เป็นกรณีฉุกเฉินจริงและเบิกคืนได้ 10,500 บาท
นอกจากนี้ยังพบว่าใบเสร็จไม่มีการแจกแจงรายละเอียด มีการเรียกค่ารักษาพยาบาลในราคาที่สูง ฉลากไม่มีภาษาไทยกำกับ และมีการเรียกเก็บค่าแพทย์เพิ่ม ยังพบผลกระทบด้านอื่นๆ เช่น ด้านคุณภาพมาตรฐานการรักษา บางรายต้องกลับมารักษาซ้ำในโรคเดิมหรือเสียชีวิต ผู้ที่ได้รับผลกระทบไม่ได้รับการคุ้มครอง ช่วยเหลือ เยียวยา จากหน่วยงานหรือกลไกโดยตรง
งานวิจัยดังกล่าว สอดคล้องกับข้อมูลของ นางศิริพร สินธนัง ผู้อำนวยการสำนักคุ้มครองสิทธิ สปสช. กล่าวว่า ตั้งแต่เริ่มนโยบายฉุกเฉินเมื่อวันที่ 1 เม.ย. 55 สปสช.มีเรื่องร้องเรียนจำนวนมาก ปัญหาที่พบคือ โรงพยาบาลเรียกเก็บค่ารักษาพยาบาลเต็มราคา ขอเก็บค่ารักษาก่อน เมื่อโรงพยาบาลส่งค่ารักษามาเบิกที่สปสช.ปรากฏว่าไม่สามารถเบิกได้เพราะไม่เข้าหลักเกณฑ์ EMCO หรือโรงพยาบาลเรียกเก็บเงินจากผู้ป่วยแต่ไม่เบิก EMCO ทั้งที่เข้าเกณฑ์ฉุกเฉินวิกฤติจริง มีกรณีที่ผู้ป่วยถูกกักตัวไว้ที่โรงพยาบาล
“เคสชาย อายุ 85 ปี มีไข้สูงหนาวสั่น หายใจอ่อนแรง แพทย์วินิจฉัยติดเชื้อที่ปอด แต่โรงพยาบาลเอกชนไม่เบิกให้คิดว่าไม่ฉุกเฉิน เคสจึงร้องเรียนปรากฏว่าเข้าข่ายฉุกเฉินจึงดำเนินการให้ เบิกค่าใช้จ่าย 98,941 บาท เบิกจริงได้ 6 พันกว่า” ผอ.สำนักคุ้มครองสิทธิ สปสช.เผย
ด้าน นางกัลยทรรศน์ ติ้งหวัง หน่วยรับเรื่องร้องเรียน 50(5) จ.สตูล กล่าวว่า ได้มีการทำงานร่วมกับเครือข่ายระดับอำเภอตำบล ซึ่งล่าสุดได้มีเคสฉุกเฉินพื้นที่จึงได้ให้อาสาสมัครลงพื้นที่ตรวจสอบข้อเท็จจริง พบว่าโรงพยาบาลขาดมาตรฐานในการให้บริการทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตเนื่องจากขาดออกซิเจน จึงได้มีการเจรจาและร่วมกันพัฒนายกระดับโรงพยาบาล
“คิดว่าขั้นตอนของคนทำงาน ศูนย์ 50(5) ไม่ใช่เอาผิดกับฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง แต่ต้องทำมากกว่านั้นคือการเยียวยาของผู้ได้รับความเสียหาย รวมถึงทำความเข้าใจกับอาสาสมัครเพื่อไปปฏิบัติงานต่อในพื้นที่” หน่วยรับเรื่องร้องเรียน 50(5) จ.สตูล กล่าว
นางธนัณณ์จิรา ธนาศิริธัชนันท์ รองผู้อำนวยการสำนักยุทธศาสตร์ สพฉ. กล่าวว่า ขณะนี้ สพฉ.กำลังจัดทำระบบเพื่อแก้ปัญหาการใช้สิทธิฉุกเฉินที่มีปัญหาอยู่ในขณะนี้ และป้องกันไม่ให้เกิดค่ารักษาพยาบาลแพง
“ขณะนี้ได้พัฒนาโปรแกรมเพื่อประเมินอาการคนไข้ซึ่งเมื่อกรอกข้อมูลจะลิงค์ไปที่ระบบ และมีหลักสูตรแพทย์ศาสตร์ฉุกเฉินทำหน้าที่เป็นไดเรกเตอร์คอยประเมินว่าฉุกเฉินหรือไม่ และมีการจัดทำราคาค่าใช้จ่ายตามรายการ(Free schedule) ซึ่งจะเป็นราคาที่ยอมรับร่วมกัน ร่วมทั้งมีความพยายามดำเนินการขอจัดตั้งกองทุนกลาง เพื่อเป็นกองทุนสำรองจ่ายในกรณีที่ตกลงราคากันไม่ได้ แต่ไม่ได้รับการเห็นชอบจากสำนักงบประมาณ” รองผู้อำนวยการสำนักยุทธศาสตร์ สพฉ. กล่าว
ทางด้าน นางสาวสุรีรัตน์ ตรีมรรคา ประธาน คอบช.ด้านบริการสุขภาพ กล่าวว่า จะนำข้อเสนอของวันนี้เสนอต่อสถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน และกรรมาธิการที่เกี่ยวกับเรื่องสาธารณสุขของสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ โดยเฉพาะการทำระบบการวินิจฉัยเรื่องฉุกเฉินให้เร็ว การพัฒนาหน่วยรับส่งต่อให้มีคุณภาพโดยรถส่งต่อต่างๆ การรณรงค์ให้ 1669 ส่งผู้ป่วยเข้า รพ.รัฐหรือ รพ.ที่เป็นคู่สัญญากับ สปสช.และสปส.
เพื่อป้องกันปัญหาการถูกเรียกเก็บเงินเกินราคา รวมไปถึงการนำแนวทางการใช้ค่าใช้จ่ายตามรายการ (Free schedule) เป็นประเด็นที่ต้องตรวจสอบอัตรา และทั้งนี้ราคาดังกล่าวต้องไม่กระทบการให้บริการของหน่วยบริการคู่สัญญาเดิมด้วย เพราะกระทบต่อระบบสุขภาพทั้งประเทศ
