ผลวิจัยเรื่องภาระโรค พบคนไทยสูญเสียการมีสุขภาพดีถึง 15.3 ล้านปี ในจำนวนนี้เป็นการตายก่อนวัยอันควรถึง 10 ล้านปี ส่งผลเสียทางเศรษฐกิจเป็นมูลค่าประมาณ 930,000 ล้านบาท ชี้สาเหตุจากโรคติดต่อ หรือพฤติกรรมเสี่ยงทางสุขภาพ “เหล้า บุหรี่ โรคอ้วน” อุบัติเหตุทางถนน

เมื่อวันที่ 6 กค. 59 ที่ รร.รามากาเด้นส์ แผนงานการพัฒนาดัชนีภาระทางสุขภาพเพื่อการพัฒนานโยบาย สนับสนุนโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดเสวนาวิชากากร “เผยผลสำรวจสถานการณ์ภาระโรคและการบาดเจ็บของประชากรไทย” โดยมี ศ.นพ.สุวัฒน์ จริยาเลิศศักดิ์ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นประธานดำเนินรายการ

ทพญ.กนิษฐา บุญธรรมเจริญ หัวหน้าแผนกงานการพัฒนาดัชนีภาระทางสุขภาพเพื่อการพัฒนานโยบาย สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ ได้เปิดเผยรายงานผลการศึกษาภาระโรคของประชากรไทยในปี 2556 ว่า จากการประเมินภาระโรคซึ่งเป็นตัววัดการสูญเสียด้านสุขภาพหรือ “ปีสุขภาวะที่สูญเสีย” อันเป็นดัชชีชี้วัดสถานะสุขภาพที่เป็นมาตรฐานของประชากร ประกอบด้วยการวัดความสูญเสียจากการตายก่อนวันอันควร และความสูญเสียจากการมีชีวิตอยู่ด้วยความพิการหรือความบกพร่องทางสุขภาพ จากการศึกษา ความสูญเสียปีสุขภาวะของประชากรไทย ล่าสุดที่สำรวจในปี พ.ศ. 2556 และทำการวิเคราะห์รวบรวมเพื่อแปลผลในปี พ.ศ. 2559 พบว่า ประชากรไทยมีการสูญเสียปีสุขภาพดีร่วมกัน 15.3 ล้านปี โดยเป็นความสูญเสียด้านการตายก่อนวัยอันควร 10 ล้านปี และต้องอยู่อย่างเจ็บป่วยหรือพิการ 5.3 ล้านปี หากคำนวณเป็นมูลค่าความสูญเสียทางเศรษฐกิจจะสูงถึง 930,053 ล้านบาท หรือคิดเป็น 7.2% ของจีดีพีประเทศ โดยมีกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ NCDs เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดภาวะโรคสูงเพิ่มขึ้น เป็นภาวะน้ำหนักเกินที่เกิดจากการบริโภคไม่เหมาะสม ขาดการออกกำลังกายที่เพียงพอ

“เมื่อวิเคราะห์อายุเฉลี่ยของคนไทย พบว่าคนไทยมีอายุยืนขึ้นเล็กน้อย เทียบจากปี 2552 โดยเพศชายจะมีอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 71 ปี (เพิ่มขึ้น 0.9 ปี) และเพศหญิงอยู่ที่ 77 ปี (เพิ่มขึ้น 0.2ปี) อย่างไรก็ตาม แม้ผู้หญิงจะมีอายุยืนยาวกว่าผู้ชาย แต่มีช่วงเวลาที่สุขภาพไม่สมบูรณ์หรือมีความบกพร่อง/พิการมากกว่าผู้ชาย เฉลี่ยประมาณ 2 ปี โดยอายุเฉลี่ยที่ประชากรมีสุขภาพดีของเพศชายอยู่ที่ 68 ปี และของเพศหญิงอยู่ที่ 72 ปี” ทพญ.กนิษฐา กล่าว

ทพญ.กนิษฐา กล่าวเพิ่มเติมว่า สาเหตุหลักของการสูญเสียจำนวนปีแห่งการมีสุขภาพที่ดีในเพศชาย 3 อันดับแรก คือ 1. อุบัติเหตุทางถนน 2. การดื่มแอลกอฮอล์ และ 3. โรคหลอดเลือดสมอง ส่วนเพศหญิง 3 อันดับแรก คือ 1. โรคหลอดเลือดสมอง 2. โรคเบาหวาน และ 3. โรคซึมเศร้า เห็นได้ว่า อุบัติเหตุทางท้องถนนและการเสพติดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ยังคงเป็นสาเหตุหลักของความสูญเสียของประเทศ ขณะที่แนวโน้มการติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ มีความสูญเสียลดลงเทียบจากครั้งก่อนเนื่องจากการแพร่ระบาดลดลงและการเข้าถึงการรักษาโรคเอดส์ที่เร็วขึ้น ส่วนโรคเรื้อรังมีแนวโน้มสูงขึ้นจากการเพิ่มขึ้นของประชากรสูงวัย

ทพญ.กนิษฐา กล่าวเพิ่มเติมว่า การนำเครื่องมือวัดปีสุขภาวะที่สูญเสียไปจากการเจ็บป่วยและการบาดเจ็บของประชากร (Disability-Adjusted Life Years เรียกย่อๆ ว่า DALY) มาใช้ในการวัดสถานะสุขภาพของประชากรแบบองค์รวม จะมีประโยชน์อย่างมากต่อการกำหนดทิศทางของนโยบายด้านสุขภาพของรัฐบาล เพราะมีความครอบคลุมถึงการมีชีวิตอยู่อย่างบกพร่องหรือพิการ และการสูญเสียชีวิตก่อนวัยอันควร ทำให้สามารถเปรียบเทียบขนาดของปัญหาสุขภาพที่มีความสำคัญของประชากรได้ในหน่วยเดียวกันและยังคาดประมาณมูลค่าความเสียหายทางเศรษฐกิจจากการตายและความพิการได้อีกด้วย

 

ภาพประกอบจาก love.imeaw.com