ฉลาดซื้อ พบ 'ตะกั่ว-แคดเมียม’ ปนเปื้อนใน 'สาหร่ายทะเลอบกรอบ'

‘ฉลาดซื้อ’ เผยผลทดสอบ สาหร่ายทะเลอบกรอบ พบการปนเปื้อนตะกั่ว 11 จาก 13 ตัวอย่าง และส่วนปริมาณแคดเมียมมี 1 ตัวอย่างไม่ผ่านมาตฐาน อย. แต่ทุกยี่ห้อตกมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน เร่งเสนอ อย. ปรับปรุงเกณฑ์มาตรฐาน

          วันที่ 18 มกราคม 2562 ณ ห้องประชุม 2 สำนักงานมูลนิธิเพื่อผู้บริโภค (มพบ.) ศูนย์ทดสอบฉลาดซื้อ มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค (มพบ.) จัดงานแถลงข่าว ‘ฉลาดซื้อเผยผลทดสอบ ตะกั่ว-แคดเมียมในสาหร่ายทะเลอบกรอบ’ โดยสุ่มซื้อผลิตภัณฑ์สาหร่ายทะเลอบกรอบ จำนวน 13 ตัวอย่าง (12 ยี่ห้อ) จากห้างสรรพสินค้าและตลาดของฝาก เพื่อตรวจวิเคราะห์การปนเปื้อนของโลหะหนัก ได้แก่ ตะกั่วและแคดเมียม

มลฤดี โพธิ์อินทร์ นักวิชาการ มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค

         นางสาวมลฤดี โพธิ์อินทร์ นักวิชาการด้านอาหาร มพบ. กล่าวว่า ผลการตรวจวิเคราะห์การปนเปื้อนของตะกั่วในกลุ่มตัวอย่างผลิตภัณฑ์สาหร่ายอบกรอบพบว่า มี 2 ตัวอย่าง ที่ตรวจไม่พบการปนเปื้อนของตะกั่ว ได้แก่ สาหร่ายย่างกรอบปรุงรสแผ่นยักษ์ รสดั้งเดิม ตราเอ็มแอนด์เค และสาหร่ายทะเลอบกรอบ รสดั้งเดิมตรากินจัง ส่วนอีก 11 ตัวอย่าง พบการปนเปื้อนของตะกั่ว แต่ไม่เกินมาตรฐานตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 98 (พ.ศ. 2529) และมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน สาหร่ายทะเลอบกรอบ (มผช.515/2547) ที่กำหนดให้การปนเปื้อนของตะกั่วสูงสุดได้ไม่เกิน 1 มิลลิกรัม ต่ออาหาร 1 กิโลกรัม (1 มก./กก.)

         สำหรับผลตรวจวิเคราะห์แคดเมียม พบว่ามีการปนเปื้อนทุกตัวอย่าง แต่มี 1 ตัวอย่างที่ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน ตามประกาศของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) คือ สาหร่ายทะเลปรุงรส อากิโนริ ชนิดแผ่น ตรากินจัง พบปริมาณแคดเมียม 2.34 มก./กก. ซึ่งตามประกาศ อย. เรื่อง กำหนดปริมาณการปนเปื้อนสูงสุดของแคดเมียมในอาหารบางชนิด ข้อที่ 1 (5) กำหนดให้ สาหร่ายพร้อมบริโภค ในสภาพแห้ง สามารถตรวจพบปริมาณการปนเปื้อนแคดเมียมได้สูงสุดไม่เกิน 2 มก./กก. (ประกาศ ณ วันที่ 1 ส.ค.61) อย่างไรก็ตาม หากเทียบกับมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน สาหร่ายทะเลอบกรอบ (มผช.515/2547) ที่กำหนดให้สามารถพบปริมาณแคดเมียมได้ ไม่เกิน 0.2 มก./กก. ปรากฏว่า ผลตรวจวิเคราะห์ปริมาณแคดเมียมในกลุ่มตัวอย่างผลิตภัณฑ์สาหร่ายอบกรอบนั้น ไม่ผ่านมาตรฐานทุกตัวอย่าง

         หากได้รับโลหะหนักทั้งสองชนิดในปริมาณมากก็จะทำให้เกิดอันตรายกับร่างกาย โดยความเป็นพิษของตะกั่ว มีทั้งอาการเฉียบพลันและเรื้อรัง คือ ปวดท้อง เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ประสาทหลอน ซึม ชัก เป็นอัมพาต ไม่รู้สึกตัว และอาจเสียชีวิตได้ โดยเฉพาะในเด็กจะมีความเสี่ยงสูง เนื่องจากมีการดูดซึมตะกั่วในลำไส้มากกว่าผู้ใหญ่ ส่วนแคดเมียมอาจส่งผลต่อ ปอด ตับ ไต กระดูก ระบบสืบพันธุ์ หลอดเลือดหัวใจ และเป็นสารก่อมะเร็งด้วย

         นางสาวมลฤดีกล่าวเพิ่มเติมว่า นอกจากเรื่องการปนเปื้อนของโลหะหนักแล้ว ปริมาณโซเดียมก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ควรให้ความสำคัญ เนื่องจากเมื่อดูข้อมูลบนฉลากโภชนาการ ส่วนใหญ่ระบุข้อมูลปริมาณโซเดียมสูงสุดที่ 2,400 มก. ทั้งที่องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำปริมาณการบริโภคโซเดียมสูงสุด ใน 1 วัน ไม่ควรเกิน 2,000 มิลลิกรัม (เกลือ 1 ช้อนชา)

          ทั้งนี้ จากการคำนวณเปรียบเทียบปริมาณสาหร่ายที่ 100 กรัม พบว่า ยี่ห้อที่มีปริมาณโซเดียมน้อยที่สุด คือ สาหร่ายทอดสไตล์ญี่ปุ่น รสคลาสสิก ตราเถ้าแก่น้อย ปริมาณโซเดียม 468 มก./ 100 กรัม ส่วนยี่ห้อที่มีปริมาณโซเดียมมากที่สุด คือ สาหร่ายทะเลปรุงรส (รสเผ็ด) ตราหมีแพนด้า มีปริมาณโซเดียม 9,230

สารี อ๋องสมหวัง เลขาธิการมูลนิธิเพื่อผู้บริโภค

         นางสาวสารี อ๋องสมหวัง เลขาธิการ มพบ. ตั้งข้อสังเกตว่า ในความเป็นจริงแล้วมาตรฐานของ อย. ควรจะต้องดีกว่ามาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน เนื่องจากใช้ควบคุมทั้งโรงงานผู้ผลิตและสินค้านำเข้า ดังนั้นจึงขอเสนอให้ อย. ปรับปรุงเกณฑ์มาตรฐานแคดเมียมในผลิตภัณฑ์สาหร่ายพร้อมบริโภคให้ดีเทียบเท่ามาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน เพื่อสร้างความปลอดภัยและความมั่นใจให้ผู้บริโภค

         ส่วนผู้บริโภค ควรอ่านข้อมูลบนฉลากโภชนาการก่อนการบริโภคสาหร่ายอบกรอบ เพื่อให้ทราบปริมาณที่ควรรับประทานในแต่ละวัน ควบคุมไม่ให้ร่างกายได้รับปริมาณโซเดียมต่อวันเกินจำเป็น และเพื่อหลีกเลี่ยงการสะสมของโลหะหนักซึ่งอาจกระทบต่อสุขภาพในระยะยาว

เอกสารที่เกี่ยวข้อง

1. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง กำหนดปริมาณการปนเปื้อนสูงสุดของแคดเมียมในอาหารบางชนิด

2. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง กำหนดปริมาณการปนเปื้อนสูงสุดของแคดเมียมในอาหารบางชนิด

3. มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน สาหร่ายทะเลอบกรอบ (มผช. 515/2547)

นักวิชาการด้านอาหาร มพบ.